Europese Hof baant weg voor fagen tegen Listeria

USA - Nederlands

• USA - Français
• USA - English
• USA - español
• USA - Deutsch
• USA - Italiano

WAGENINGEN, Nederland, 23 oktober 2019 /PRNewswire/ -- Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat producenten van levensmiddelen bij afwezigheid van een apart Europees kader, fagen kunnen blijven gebruiken ter voorkoming van de dodelijke Listeria bacterie in voedsel.   

Natuurlijke fagen die specifiek de Listeria bacterie doden, kunnen voorkomen dat Listeria bacteriën zich tijdens de productie van levensmiddelen verspreiden waardoor zij gevaarlijk kunnen worden. De afgelopen maanden hebben Listeria uitbraken geleid tot vele ziekenhuisopnamen en zelfs doden en miskramen in Spanje, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Nederland. Dit heeft grote publieke bezorgdheid en verontwaardiging veroorzaakt.    

De recente Listeria-crisis in Europa toont aan dat zelfs wanneer Listeria in lage hoeveelheden op levensmiddelen aanwezig is - hetgeen juridisch toegestaan is en als 'veilig' bestempeld wordt - de bacterie in de schappen of in de ijskast bij de consument, kan uitgroeien tot gevaarlijke niveaus.   

Hoewel producenten van voedingsmiddelen verantwoordelijk zijn voor een goede hygiëne, ontbreekt het ze aan instrumenten om de van nature op producten en ingrediënten aanwezige Listeria buiten de deur te houden. Tegelijkertijd roept de consument om inperking van het gebruik van chemische conserveringsmiddelen, die immers het darmflora – belangrijk voor onze gezondheid – kunnen aantasten. Fagen vertegenwoordigen een volstrekt nieuwe categorie producten voor voedselveiligheid, zonder deze nadelen van conventionele conserveringsmiddelen. Maar juist door het feit dat ze ánders zijn dan bestaande middelen, is de regulatoire goedkeuring in de EU zeer lang opgehouden.

Prof. Martin Loessner, ETH Zürich: "Zoals de afgelopen 15 jaar aangetoond en bevestigd in onafhankelijk en wetenschappelijk onderzoek, zijn fagen veilig en bieden zij een natuurlijke en elegante manier om Listeria in ons eten te voorkomen." In de VS werd door de FDA al in 2006 de eerste anti-Listeria-faag goedgekeurd, en bestempeld als veilig (Generally Recognised as Safe). Het betrof Listex™, van het Wageningse life-sciences bedrijf Micreos Food Safety. Fagen zijn sindsdien op alle continenten een standaard onderdeel geworden van de tool-kit voor voedselveiligheid en Listex heeft intussen vele prijzen gewonnen, waaronder de prestigieuze Food Ingredients Europe Gold Award, de belangrijkste innovatieprijs van de Europese levensmiddelenindustrie.

Maar terwijl deze Europese innovatie de wereld veroverde, blijft Europa steken in onduidelijkheid en onzekerheid. De gerechtelijke uitspraak van het Europese Hof maakt nu duidelijk dat Listex gebruikt kan worden als proceshulpstof bij de bereiding van levensmiddelen, ter voorkoming van Listeria in de finale fase van de productie.

Listeria is vooral gevaarlijk voor zwangere vrouwen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem. Volgens Prof. Frank Devlieghere, microbioloog aan de Universiteit van Gent: "Het uitsluiten van Listeria, zelfs onder de meest strenge hygiënewetgeving en kwaliteitscontroles, is nagenoeg onmogelijk". Met name 'Kant-en-Klaar'-producten vormen een risico voor Listeria-besmetting omdat bij deze producten geen bacteriedodende verhittingsstap plaats vindt voorafgaand aan consumptie. Tientallen wetenschappelijke publicaties onderstrepen de effectiviteit van Listex. De effectiviteit en veiligheid zijn tevens door de European Food Safety Authority (EFSA) bevestigd.

Leden van het Europese Parlement richten zich nu tot de Europese Commissie met het urgente advies om een passend regulatoir te creëren voor het gebruik van fagen. Intussen is er nu in elk geval helderheid verstrekt door het Europese Hof, waardoor deze innovatie uit de natuur ook binnen de EU onverminderd ingezet kan worden voor de voedselveiligheid van de Europese consument.