Ballast Nedam halfjaarcijfers 2010: resultaten op schema, handhaving prognose 2010
NIEUWEGEIN, Nederland, July 16, 2010 /PRNewswire/ --
- Operationeel resultaat 1e halfjaar gestegen: EUR 6 miljoen (1e halfjaar 2009: EUR 4 miljoen)
- Nettoresultaat 1e halfjaar gestegen: EUR 2 miljoen (1e halfjaar 2009: break even)
- Omzet 1e halfjaar gestegen: EUR 625 miljoen (1e halfjaar 2009: EUR 601 miljoen)
- Orderportefeuille in 1e halfjaar gedaald: EUR 1,7 miljard (eind 2009: EUR 1,8 miljard)
- Handhaving van prognose: operationeel resultaat van ongeveer EUR 10 miljoen tot EUR 15 miljoen voor 2010.
Halfjaarverslag
Kerncijfers
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
Omzet 625 601 1 384
EBIT 6 4 17
Marge 1.0% 0.7% 1.2%
Resultaat voor belasting 2 1 8
Nettoresultaat 2 - 6
Orderportefeuille 1 684 1 910 1 818
Eigen vermogen 155 160 162
Solvabiliteit 15% 16% 16%
Netto financieringspositie ( 198) ( 145) ( 92)
Resultaten op schema
Door de toegenomen concurrentie en prijsdruk zijn er in het eerste halfjaar weinig grote projecten verworven. Deze periode stond vooral in het teken van de realisatie van de hoge orderportefeuille van vorig jaar. In de eerste helft van vorig jaar zijn er veel grote langjarige projecten verworven die prima passen binnen de strategie. Ballast Nedam wist daarmee in het eerste halfjaar het operationeel resultaat met EUR 2 miljoen te verbeteren tot EUR 6 miljoen bij een hogere omzet van EUR 625 miljoen. De marge nam toe van 0,7% over het eerste halfjaar 2009 tot 1,0%. Ballast Nedam ligt dan ook goed op schema om de resultaatsprognose voor 2010 te behalen. De Raad van Bestuur handhaaft de in maart 2010 uitgesproken prognose van een operationeel resultaat van EUR 10 miljoen tot EUR 15 miljoen over 2010 bij een lagere omzet dan in 2009.
De marktvolumes dalen nog steeds waardoor de concurrentie op nieuwe projecten groot is en de marges onder druk blijven. De komende jaren blijven voor de laatcyclische bouwbranche dan ook onverminderd lastig.
Financiële resultaten
Omzet
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
Infrastructuur 292 300 707
Bouw en Ontwikkeling 343 310 705
635 610 1 412
Overig 19 12 26
Onderlinge omzet (29) ( 21) ( 54)
625 601 1 384
De omzet steeg met 4% tot EUR 625 miljoen.
Infrastructuur
De omzet van de divisie Infrastructuur bedroeg EUR 292 miljoen en daalde gering ten opzichte van het eerste halfjaar 2009. De divisie behaalde een enigszins lager resultaat dan over het eerste halfjaar 2009.
Door de extra uitgaven van de centrale overheid zagen we het aanbod van grote projecten stijgen. Het volume in de infrastructuurmarkt was nog redelijk, waarbinnen het volume in de prefabmarkt een duidelijke daling liet zien. Het prijsniveau in de openbare aanbestedingsmarkt voor de traditionele contracten staat nog steeds onder druk en is te laag. De regiobedrijven zijn nog grotendeels afhankelijk van deze openbare aanbestedingen voor kleinere projecten van lokale overheden. Door deze prijsdruk en het normale seizoenspatroon droegen de regiobedrijven nog niet positief bij aan het halfjaarresultaat. De concurrentie op de nieuwe grote projecten is ook aan het toenemen. De grote projecten in uitvoering boekten een uitstekend resultaat met name dankzij de bijdragen vanuit de niches industriebouw, offshore windmolens en internationale projecten.
De specialistische bedrijven en de grondstoffenbedrijven leverden een goede bijdrage aan het resultaat. De prefabbedrijven leden in het eerste halfjaar een verlies door de volumedaling in de markt en de daarmee samenhangende lagere prijzen.
Voor geheel 2010 staat de eerder gegeven prognose voor de divisie Infrastructuur van een ongeveer gelijkblijvend operationeel resultaat van EUR 20 miljoen bij een eveneens gelijkblijvende omzet enigszins onder druk. Voor de komende jaren verwachten we een kleine daling van het volume in de infrastructuurmarkt.
Bouw en Ontwikkeling
De divisie Bouw en Ontwikkeling presteerde in het eerste halfjaar beter dan verwacht. De omzet steeg met EUR 33 miljoen tot EUR 343 miljoen. Deze omzetstijging kwam geheel voor rekening van de hoge productie in het eerste halfjaar bij de grote projecten. Bouw en Ontwikkeling verbeterde het operationeel resultaat van een break even resultaat over het eerste halfjaar 2009 tot EUR 4 miljoen.
De bouwbedrijven, zowel de regiobedrijven als de grote projecten, behaalden een goede bijdrage door de relatief hoge productie. Ook de vastgoedontwikkeling en de prefabbedrijven wisten een positief resultaat te behalen, zij het aan de lage kant.
In het eerste halfjaar 2010 is de totale exposure van onverkocht vastgoed met EUR 10 miljoen gedaald tot EUR 40 miljoen. De totale investering in de onverkochte vastgoedprojecten, opgeleverd en in aanbouw tezamen, is met EUR 1 miljoen toegenomen tot EUR 31 miljoen. De afbouwverplichting van het nog onverkochte in aanbouw zijnde vastgoed daalde echter fors van EUR 20 miljoen naar EUR 9 miljoen. Het aantal onverkochte woningen daalde van 184 woningen eind 2009 naar 137 woningen. Het aantal opgeleverde woningen hiervan nam toe van 21 woningen eind 2009 tot 41 woningen, verdeeld over 12 projecten. Voorts bestond het opgeleverde en onverkochte vastgoed uit 712 m2 verhuurde commerciële ruimte en 897 m2 onverhuurde commerciële ruimte. In het eerste halfjaar is de voor 15 jaar verhuurde commerciële ruimte van 2 700 m2 opgeleverd en verkocht.
De woningbouwactiviteiten daalden in het eerste halfjaar aanzienlijk. Het totaal aantal woningen in aanbouw is met 32% afgenomen van 2 079 eind 2009 tot 1 411 woningen. Hiervan daalde het aantal woningen in aanbouw uit eigen projectontwikkeling met 41% van 521 woningen eind 2009 tot 306 woningen. Het ontwikkelingspotentieel van de grondbank is met 3% afgenomen en bedroeg 15 200 woningen. De boekwaarde van de grondbank steeg met EUR 2 miljoen tot EUR 159 miljoen. De toename betrof grotendeels de bestaande grondposities.
De bouw en vastgoedsector is hard getroffen door de economische crisis. In de komende jaren zal de daling van het marktvolume doorzetten. De concurrentie voor nieuwe projecten is groot met een flinke druk op de prijzen. Het goede volume in de utiliteitsbouw dat nog werd gegenereerd door (semi-)overheidsopdrachten zal naar verwachting ook onder druk komen. De woningmarkt lijkt in de laatste maanden weer op slot te zijn gegaan door het gedaalde consumentenvertrouwen vanwege de toegenomen onzekerheid over de fiscale behandeling van hypotheekrente en de beperkte beschikbaarheid van financiering. Door de verwachte daling van het aantal nieuwbouwwoningen zal het structurele tekort aan woningen, zowel in kwantiteit als kwaliteit toenemen. Wij blijven dan ook onverminderd positief over de woningmarkt in Nederland voor de wat langere termijn.
De huidige moeilijke markt zal effecten hebben op de resultaten van de tweede helft van het jaar en op het verwerven van nieuwe projecten. Desalniettemin lijkt de eerder voor geheel 2010 gegeven prognose voor de divisie Bouw en Ontwikkeling van een ongeveer break even resultaat bij een lagere omzet te kunnen verbeteren.
EBIT
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
Infrastructuur 6 7 20
Bouw en Ontwikkeling 4 - 4
10 7 24
Niet toegerekend aan segmenten ( 4) ( 3) ( 7)
6 4 17
Het operationele resultaat (EBIT) steeg van EUR 4 miljoen over het eerste halfjaar 2009 tot EUR 6 miljoen. Bouw en Ontwikkeling heeft het operationeel resultaat van break even verbeterd tot EUR 4 miljoen. Het operationeel resultaat van Infrastructuur nam met EUR 1 miljoen af tot EUR 6 miljoen. Het resultaat Overig was EUR 1 miljoen lager dan over het eerste halfjaar van 2009 en betrof hoofdzakelijk de holdingkosten.
Marge
Halfjaar Halfjaar
2010 2009 2009
Infrastructuur 1.9% 2.3% 2.8%
Bouw en Ontwikkeling 1.2% 0.0% 0.5%
Totaal 1.0% 0.7% 1.2%
De marge op concernbasis steeg op halfjaarbasis van 0,7% tot 1,0% bij een met 4% toegenomen omzet. De marge van Infrastructuur nam af van 2,3% naar 1,9% bij een iets lagere omzet. Door de verbetering van het operationele resultaat steeg de marge van Bouw en Ontwikkeling van 0% tot 1,2% bij een 10% hogere omzet.
Nettoresultaat
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
EBIT 6 4 17
Financieringsbaten en -lasten ( 4) ( 3) ( 9)
Resultaat voor belastingen 2 1 8
Belastingen - ( 1) ( 2)
Nettoresultaat 2 - 6
De rentepost was ten opzichte van het eerste halfjaar 2009 met EUR 1 miljoen toegenomen tot EUR 4 miljoen. De rentepost bestond uit rentelasten van EUR 7 miljoen en geactiveerde rente op pps-vorderingen van EUR 3 miljoen. Het resultaat voor belastingen bedroeg EUR 2 miljoen en was EUR 1 miljoen hoger. Het nettoresultaat nam van break even over het eerste halfjaar 2009 toe tot EUR 2 miljoen.
Orderportefeuille
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Infrastructuur 846 772 888
Bouw en Ontwikkeling 888 1 182 977
1 735 1 954 1 865
Overig / eliminatie ( 50) ( 44) ( 47)
1 684 1 910 1 818
De orderportefeuille is conform onze verwachting gedaald van EUR 1 818 miljoen eind 2009 tot EUR 1 684 miljoen. Deze daling werd met name verklaard door de hogere productie in het eerste halfjaar op grote projecten, zoals de energiecentrale voor Nuon in de Groningse Eemshaven, het pps-project Kromhout Kazerne in Utrecht, de nieuwbouw voor het ministerie van Justitie en Binnenlandse Zaken in Den Haag en het nieuwe hoofdkantoor voor PGGM in Zeist. In vergelijking met het eerste halfjaar 2009 zijn er weinig grote projecten verworven door de verhevigde concurrentie.
Succes was er wel in de nichemarkten. Er werd een overeenkomst gesloten voor de installatie van 51 fundaties in 2011 voor het project Walney II Offshore Windpark voor de westkust van Engeland. In de niche industriebouw werden verschillende projecten voor Essent aangenomen en in de niche zorg werd samen met Heijmans de bouw van het Meander Medisch Centrum in Amersfoort verworven. De kwaliteit, de samenstelling en de omvang van de totale orderportefeuille vormen nog steeds een robuuste basis in een huidige moeilijke markt.
Ballast Nedam maakt deel uit van het consortium dat in de tweede helft van 2010 een definitieve bieding zal doen op het grote infrastructuur pps-project A15 Vaanplein - Maasvlakte. De bieding op het pps-project A12 Veenendaal - Utrecht heeft helaas niet geleid tot de preferred bidder status. Op de middellange termijn zal de combinatie van een aanhoudende behoefte aan verbeteringen op het gebied van infrastructuur en overheidsgebouwen, goede ervaringen met de lopende pps-projecten en een toenemende druk op de overheidsbudgetten het aanbod van nieuwe pps-projecten positief beïnvloeden.
Vermogen en kasstromen
Het eigen vermogen is met EUR 7 miljoen gedaald ten opzichte van jaareinde 2009 en bedroeg EUR 155 miljoen. Deze daling werd veroorzaakt door de vorming van een additionele afdekkingsreserve voor rentederivaten van EUR 7 miljoen. De afdekkingsreserve betreft de rentederivaten die de variabele rente van de pps-leningen omzetten naar een vaste rente en deze bedroeg op halfjaareinde EUR 17 miljoen. De overige mutaties in het eigen vermogen betroffen onder meer de dividendbetaling van EUR 3 miljoen en de toevoeging van het netto resultaat van EUR 2 miljoen over het eerste halfjaar.
De totale activa bleven nagenoeg ongewijzigd en bedroegen EUR 1 037 miljoen. Door het gedaalde eigen vermogen daalde de solvabiliteit van 16% eind 2009 naar 15%. Het werkzaam vermogen steeg van EUR 279 miljoen eind 2009 tot EUR 390 miljoen door met name de toename van de pps-vorderingen en de afname van de vooruitbetalingen. De kasstroom over het eerste halfjaar bedroeg EUR 73 miljoen negatief ten opzichte van een negatieve kasstroom van EUR 76 miljoen over het eerste halfjaar 2009.
De operationele kasstroom bedroeg EUR 59 miljoen negatief tegenover een negatieve operationele kasstroom van EUR 52 miljoen over het eerste halfjaar 2009. Dit betrof met name de afname van ontvangen vooruitbetalingen op projecten en van de crediteuren.
De kasstroom uit investeringsactiviteiten bedroeg EUR 44 miljoen negatief. De investeringen betroffen voor EUR 14 miljoen materiële vaste activa, voor EUR 2 miljoen immateriële vaste activa en voor EUR 30 miljoen financiële vaste activa. De investeringen in financiële vaste activa betroffen de pps-vorderingen. De netto investeringen in materiële vaste activa van EUR 12 miljoen waren ongeveer in lijn met de afschrijvingen van EUR 11 miljoen.
De positieve kasstroom uit financieringsactiviteiten van EUR 30 miljoen bestond uit de per saldo voor EUR 33 miljoen opgenomen langlopende leningen, waarvan EUR 28 miljoen de pps-leningen betrof, en EUR 3 miljoen voor dividendbetaling over 2009.
De presentatie van de pps-projecten, waarvan de aanbouw vordert, heeft steeds grotere effecten op de geconsolideerde balans en de resultatenrekening. Zonder deze verwerking van de pps-projecten zou het operationeel resultaat ongewijzigd EUR 6 miljoen bedragen, dalen de activa met EUR 128 miljoen tot EUR 909 miljoen, daalt het werkzaam vermogen met EUR 128 miljoen tot EUR 262 miljoen, stijgt het eigen vermogen met EUR 17 miljoen tot EUR 172 miljoen door het terugnemen van tijdelijke verschillen en stijgt de solvabiliteit met 4 procent van 15 procent tot 19 procent. Op jaareinde 2009 bedroeg dit verschil nog 2 procent, van 16 procent solvabiliteit naar 18 procent.
De resultaten van deze pps-vennootschappen worden verantwoord onder de financieringsbaten en -lasten en deze maken dus geen deel uit van het operationeel resultaat. Daarbij worden de balansen van deze pps-vennootschappen, die gefinancierd zijn door leningen zonder verhaal op Ballast Nedam, proportioneel geconsolideerd. Voor deze leningen zijn rentederivaten afgesloten die de variabele rente van deze leningen omzetten naar een vaste rente. Door de separate waardering van deze derivaten is er ten laste van het eigen vermogen een afdekkingsreserve voor tijdelijke verschillen gedurende de looptijd van de leningen.
De kapitaalstortingen van Ballast Nedam in de pps-vennootschappen bedroegen EUR 1 miljoen. De uitstaande verplichting tot aanvullende kapitaalstortingen bedroeg EUR 14 miljoen.
Netto financieringspositie
Netto financieringspositie
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Netto liquide middelen 38 16 111
Kortlopend deel
langlopende leningen ( 3) ( 1) ( 6)
Langlopende leningen ( 233) ( 160) ( 197)
( 198) ( 145) ( 92)
De netto liquide middelen namen met EUR 22 miljoen toe van EUR 16 miljoen op halfjaareinde 2009 tot EUR 38 miljoen. De netto financieringspositie nam daarentegen af met EUR 53 miljoen van EUR 145 miljoen op halfjaareinde 2009 tot EUR 198 miljoen door de sterke toename van de langlopende leningen, waarvan EUR 68 miljoen door de toename van de pps-leningen.
Gedurende het jaar bestaat er een grotere financieringsbehoefte dan op het jaareinde. De netto liquide middelen namen dan ook ten opzichte van jaareinde met EUR 73 miljoen af tot EUR 38 miljoen. De vooruitbetalingen op projecten zijn afgenomen van EUR 132 miljoen eind 2009 tot EUR 90 miljoen. De langlopende leningen zijn met EUR 36 miljoen toegenomen van EUR 197 miljoen op jaareinde 2009 tot EUR 233 miljoen. Deze toename betrof voor EUR 28 miljoen de langjarige pps-leningen. Op basis van de huidige portefeuille van pps-projecten zullen deze pps-leningen zonder enige verhaalsmogelijkheid op Ballast Nedam oplopen tot ongeveer EUR 190 miljoen eind 2010.
Financiering
Voor de komende jaren is er geen noodzaak voor herfinanciering van de langlopende leningen. De algemene lening van EUR 50 miljoen heeft een looptijd tot 1 april 2014 en de andere grote lening van EUR 33 miljoen heeft een looptijd tot augustus 2015. De leningsvoorwaarden bevatten geen financiële convenanten. De overige langlopende leningen van EUR 150 miljoen betreffen voor EUR 121 miljoen de pps-leningen, zonder verhaalsmogelijkheid op Ballast Nedam.
Het aandeel Ballast Nedam
Het nettoresultaat per gemiddeld uitstaand aandeel is toegenomen van EUR 0,02 over het eerste halfjaar 2009 tot EUR 0,17. Het aantal gemiddeld uitstaande aandelen bedroeg 9 700 959. Per halfjaareinde 2010 bedroeg het aantal uitstaande aandelen 9 700 000.
Strategie
Ballast Nedam is een ontwikkelende bouwer die duurzame totaaloplossingen in de gebouwde omgeving levert. We signaleren, ontwikkelen, ontwerpen, realiseren, beheren, onderhouden en exploiteren onze producten en diensten. We zijn in staat om onze processen zowel afzonderlijk als integraal uit te voeren.
Onze strategie is gericht op het integraal werken in zowel de horizontale keten, van ontwikkelen, realiseren tot en met beheren, als in de verticale keten. Voor het aanbieden van de duurzame totaaloplossingen worden de bedrijven die actief zijn in de horizontale keten ondersteund door de specialistische en toeleverende bedrijven in de verticale keten. De specialistische en toeleverende bedrijven leveren innovatie, kostenleiderschap en inkoop.
We willen de waarde van de onderneming vergroten door het verhogen van de structurele marge door de mix van activiteiten te wijzigen. Dit houdt in relatief meer ontwikkeling alsmede meer beheer van het onderhoud en van de exploitatie ten opzichte van het bouwen. Daarnaast richten wij ons meer op niches, versterken we de verticale keten en verbeteren we de operationele prestaties.
Concreet betekent dit dat we de voor- en achterkant van de horizontale waardeketen zullen versterken door ontwikkelposities te verwerven, door de inspanningen op het terrein van gebiedsontwikkeling te intensiveren, door het beheer van het onderhoud en van de exploitatie te versterken en door het behouden van een vooraanstaande plaats in de publiek-private samenwerkingsmarkt. Voorts zullen we naar verhouding meer actief worden in niches, zoals offshore windmolens, industriebouw, internationale projecten, grote complexe projecten, hoogbouw en CNG stations. Het versterken van de toeleverende bedrijven in de verticale waardeketen vindt plaats door het verder completeren van het productenaanbod en het uitbouwen van de specialistische bedrijven, door het verder verbeteren van de operationele prestaties van de prefab bedrijven en van de regiobedrijven en door het vervangen en waar mogelijk uitbreiden van de posities voor de grondstofwinning.
Risico's
Er zijn geen grote wijzigingen van de in het jaarverslag over 2009 genoemde risico's zoals het financieringsrisico, het reputatierisico, het sectorrisico, operationele risico's en het marktrisico woningbouw.
Het financieringsrisico speelt niet op de korte termijn. De belangrijkste financieringen lopen tot in 2014 en in 2015. Het financieringsrisico is mede beperkt doordat voor deze financieringen geen convenanten gelden.
Het reputatierisico: in 2010 is de interne gedragscode vernieuwd en een daarbij behorend complianceprogramma uitgerold.
Sectorrisico: een verbetering in de markt voor bouw en vastgoedontwikkeling heeft zich nog niet voorgedaan en zal mogelijk niet eerder dan gedurende 2011 beginnen.
Operationeel risico: de goede spreiding van de orderportefeuille en het bestaande risicobeheersingbeleid blijven de fundamenten van de beheersing van het operationele risico. In de eerste helft van 2010 zijn er geen noemenswaardige operationele risico's bijgekomen.
Marktrisico woningbouw: de woningverkopen van door Ballast Nedam ontwikkelde woningen staan nog steeds zwaar onder druk. Er zijn weinig nieuwe projecten in ontwikkeling en er is maar een klein project gestart in de eerste helft van 2010. Toch biedt de woningmarkt op lange termijn een goed perspectief. Hierdoor en door de onderliggend goede kwaliteit en de wijze van waarderen, achten we het risico van een materiële impairment op de grondposities beperkt.
Ten aanzien van een aantal specifieke risico's is de status quo min of meer gehandhaafd. Dit betreft de fiscale claims uit Saoedi-Arabië en Canada, de boete van de Britse mededingingsautoriteit en de civiele procedure tegen een ex-directeur en een aantal aan deze directeur gelieerde personen inzake fraude.
Het resultaat in de resterende periode in 2010 kan met name sterk beïnvloed worden door de uitkomsten van claims bij een beperkt aantal projecten en de eventuele uitspraken in hoger beroep tegen opgelegde boetes van mededingingsautoriteiten.
Verklaring Raad van Bestuur
Voor zover de Raad van Bestuur bekend geeft de halfjaarrekening een getrouw beeld van de activa, de passiva, de financiële positie en het resultaat van Ballast Nedam N.V. en de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen. Voor zover de Raad van Bestuur bekend geeft het halfjaarverslag een getrouw overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen die zich in de eerste helft van het jaar hebben voorgedaan en het effect daarvan op de halfjaarrekening, een getrouwe beschrijving van de voornaamste risico's en onzekerheden voor de verdere perioden van het jaar, alsmede een getrouw overzicht van de belangrijkste transacties met verbonden partijen.
Nieuwegein, 15 juli 2010
Raad van Bestuur,
T.A.C.M. Bruijninckx
R.L.M. Jacobs
R. Malizia
Halfjaarrekening
Geconsolideerde balans
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 31 december 2009 14 juni 2009
Vaste activa
Immateriële activa 29 28 28
Materiële activa 184 184 178
Financiële activa 133 103 66
Investeringen in
geassocieerde deelnemingen 2 - 1
Uitgestelde
belastingvorderingen 42 37 36
390 352 309
Vlottende activa
Voorraden 233 230 215
Onderhanden werk 113 105 116
Vorderingen 243 221 320
Geldmiddelen en
kasequivalenten 58 126 67
647 682 718
Kortlopende verplichtingen
Bankkredieten ( 20) ( 15) ( 51)
Kortlopend deel langlopende
lening ( 3) ( 6) ( 1)
Voorraden ( 6) ( 12) ( 23)
Onderhanden werk ( 159) ( 191) ( 206)
Crediteuren ( 222) ( 237) ( 230)
Belastingen - ( 1) -
Overige schulden ( 167) ( 151) ( 136)
Kortlopend deel
voorzieningen ( 32) ( 31) ( 32)
( 609) ( 644) ( 679)
Werkkapitaal 38 38 39
428 390 348
Langlopende verplichtingen
Leningen 233 197 160
Derivaten 23 14 10
Uitgestelde
belastingverplichtingen 3 3 3
Personeelsbeloningen 3 4 3
Voorzieningen 11 10 12
273 228 188
Groepsvermogen
Eigen vermogen toe te
rekenen aan de
aandeelhouders 155 162 160
Minderheidsbelang - - -
155 162 160
428 390 348
De toelichting op pagina 15 tot en met 17 is een integraal onderdeel van deze halfjaarlijkse financiële rapportage. Geen accountantscontrole toegepast; 1e halfjaar 2010 tot en met 20 juni 2010 (1e halfjaar 2009 tot en met 14 juni 2009).
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening
x EUR 1 miljoen Halfjaar Halfjaar
2010 2009 2009
Omzet 625 601 1 384
Kosten van grondstoffen en uitbesteed
werk ( 469) ( 439) (1 026)
Personeelsbeloningen ( 124) ( 136) ( 277)
Overige bedrijfskosten ( 14) ( 12) ( 39)
( 607) ( 587) (1 342)
Resultaat geassocieerde deelnemingen - - -
Resultaat uit bedrijfsactiviteiten voor
afschrijvingen en amortisatie (EBITDA) 18 14 42
Afschrijvingen en amortisatie ( 12) ( 10) ( 25)
(im)materiële vaste activa
Resultaat uit bedrijfsactiviteiten (EBIT) 6 4 17
Financieringsbaten 3 1 5
Financieringslasten ( 7) ( 4) ( 14)
Netto financieringsbaten (lasten) ( 4) ( 3) ( 9)
Resultaat voor belastingen 2 1 8
Belastingen - ( 1) ( 2)
Nettoresultaat 2 - 6
Toe te rekenen aan:
Aandeelhouders 2 - 6
Minderheidsbelang - - -
Nettoresultaat 2 - 6
Toe te rekenen aan aandeelhouders:
Totaal resultaat
x EUR 1 miljoen Halfjaar Halfjaar
2010 2009 2009
Nettoresultaat boekjaar 2 - 6
Koersverschil - - 1
Mutatie afdekkingsreserve ( 7) 4 1
Direct in eigen vermogen verwerkte
resultaten ( 7) 4 2
Totaalresultaat voor de periode ( 5) 4 8
Toe te rekenen aan:
Aandeelhouders van de vennootschap ( 5) 4 8
Minderheidsbelang - - -
Totaalresultaat voor de periode ( 5) 4 8
De toelichting op pagina 15 tot en met 17 is een integraal onderdeel van deze halfjaarlijkse financiële rapportage. Geen accountantscontrole toegepast; 1e halfjaar 2010 tot en met 20 juni 2010 (1e halfjaar 2009 tot en met 14 juni 2009).
Geconsolideerd overzicht van mutaties in het eigen vermogen
x EUR 1 miljoen Geplaatst Ingekochte Koers-
aandelen- eigen verschillen
kapitaal Agio aandelen reserve
31 december 2008 60 52 ( 2) ( 3)
Nettoresultaat boekjaar
Koersverschil -
Effectief deel mutatie
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - - - -
Betaald dividend
Optieregeling
Ingekochte eigen
aandelen ( 1)
Transacties met
aandeelhouders ( 1)
Resultaatbestemming 2008
Overig - -
14 juni 2009 60 52 ( 3) ( 3)
Nettoresultaat 2e
halfjaar
Koersverschil 1
Effectief deel mutatie
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - - - 1
-
Betaald dividend
Optieregeling
Ingekochte eigen
aandelen ( 2)
Transacties met
aandeelhouders - - ( 2) -
Resultaatbestemming 2008
Overig - -
31 december 2009 60 52 ( 5) ( 2)
Nettoresultaat boekjaar
Koersverschil
Effectief deel mutatie
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - - - -
Betaald dividend
Optieregeling
Ingekochte eigen
aandelen -
Transacties met
aandeelhouders - - - -
Resultaatbestemming 2009
Overig - -
20 juni 2010 60 52 ( 5) ( 2)
x EUR 1 miljoen Reserve
deel- Afdekkings- Overige Resul-
nemingen reserve reserves taat
31 december 2008 26 ( 11) 22 24
Nettoresultaat boekjaar -
Koersverschil
Effectief deel mutatie 4
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - 4 - -
Betaald dividend ( 12)
Optieregeling 1
Ingekochte eigen
aandelen
Transacties met
aandeelhouders ( 11)
(24)
Resultaatbestemming 2008 24
Overig 2 ( 2)
14 juni 2009 28 ( 7) 33 -
Nettoresultaat 2e
halfjaar 6
Koersverschil
Effectief deel mutatie ( 5)
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde 2
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - ( 3) - 6
Betaald dividend
Optieregeling
Ingekochte eigen
aandelen
Transacties met
aandeelhouders - - - -
Resultaatbestemming 2008
Overig ( 11) 11
31 december 2009 17 ( 10) 44 6
Nettoresultaat boekjaar 2
Koersverschil
Effectief deel mutatie ( 8)
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde 1
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat - ( 7) - 2
Betaald dividend ( 3)
Optieregeling 1
Ingekochte eigen
aandelen
Transacties met
aandeelhouders - - ( 2) -
Resultaatbestemming 2009 6 ( 6)
Overig 3 ( 3)
20 juni 2010 20 ( 17) 45 2
Eigen
x EUR 1 miljoen Vermogen Minder- Totaal
aandeel- heids eigen
houders belang vermogen
31 december 2008 168 - 168
Nettoresultaat boekjaar - -
Koersverschil - -
Effectief deel mutatie 4 4
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat 4 - 4
Betaald dividend ( 12) ( 12)
Optieregeling 1 1
Ingekochte eigen
aandelen ( 1) ( 1)
Transacties met
aandeelhouders ( 12) ( 12)
Resultaatbestemming 2008 - -
Overig - - -
14 juni 2009 160 - 160
Nettoresultaat 2e
halfjaar 6 6
Koersverschil 1 1
Effectief deel mutatie ( 5) ( 5)
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde 2 2
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat 4 - 4
- -
Betaald dividend
Optieregeling
Ingekochte eigen
aandelen ( 2) ( 2)
Transacties met
aandeelhouders ( 2) - ( 2)
Resultaatbestemming 2008
Overig - - -
31 december 2009 162 - 162
Nettoresultaat boekjaar 2 2
Koersverschil
Effectief deel mutatie ( 8) ( 8)
reële waarde
afdekkingsinstrumenten
Mutatie reële waarde 1 1
afdekkings-instrumenten,
overgeboekt naar
winst-en-verliesrekening
Totaal resultaat ( 5) - ( 5)
Betaald dividend ( 3) ( 3)
Optieregeling 1 1
Ingekochte eigen
aandelen - -
Transacties met
aandeelhouders ( 2) - ( 2)
Resultaatbestemming 2009 - -
Overig - - -
20 juni 2010 155 - 155
De toelichting op pagina 15 tot en met 17 is een integraal onderdeel van deze halfjaarlijkse financiële rapportage. Geen accountantscontrole toegepast; 1e halfjaar 2010 tot en met 20 juni 2010 (1e halfjaar 2009 tot en met 14 juni 2009).
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
x EUR 1 miljoen Halfjaar Halfjaar
2010 2009 2009
Netto liquide middelen - beginstand 111 92 92
Nettoresultaat 2 - 6
Afschrijvingen 11 9 23
Amortisatie 1 1 2
Waardeveranderingen - - -
Financieringslasten 7 4 14
Financieringsbaten ( 3) ( 1) ( 5)
Op aandelen gebaseerde beloningen 1 1 1
Belastingen - 1 2
Resultaat geassocieerde deelnemingen - - -
Boekresultaat op verkoop materiële vaste
activa ( 1) - -
Mutatie overige reële waarde investeringen - - -
Mutatie overige vorderingen - - 1
Mutatie onderhanden werk ( 40) 76 72
Mutatie voorraden ( 9) ( 22) ( 48)
Mutatie voorzieningen en
personeelsbeloningen 1 ( 6) ( 8)
Betaalde rente ( 7) ( 4) ( 13)
Ontvangen rente - - -
Betaalde belastingen ( 1) ( 1) ( 1)
Mutatie overig werkkapitaal ( 21) ( 110) 15
Netto kasstroom operationele activiteiten ( 59) ( 52) 61
Immateriële vaste activa
investeringen ( 2) ( 3) ( 5)
desinvesteringen - - -
Materiële vaste activa
investeringen ( 14) ( 13) ( 32)
desinvesteringen 2 2 3
Financiële activa
investeringen ( 30) ( 32) ( 65)
desinvesteringen - 3 3
ontvangen dividend - - -
Verwerving van dochteronderneming - ( 2) ( 1)
Verworven geldmiddelen uit overname -
Netto kasstroom investeringsactiviteiten ( 44) ( 45) ( 97)
Opgenomen langlopende leningen 36 36 90
Aflossing langlopende leningen ( 3) ( 2) ( 19)
Betaald dividend ( 3) ( 12) ( 12)
(In)verkoop ingekochte aandelen - ( 1) ( 3)
Netto kasstroom financieringsactiviteiten 30 21 56
Effect van koersverschillen op liquide middelen - - ( 1)
Netto liquide middelen - eindstand 38 16 111
De toelichting op pagina 15 tot en met 17 is een integraal onderdeel van deze halfjaarlijkse financiële rapportage. Geen accountantscontrole toegepast; 1e halfjaar 2010 tot en met 20 juni 2010 (1e halfjaar 2009 tot en met 14 juni 2009).
Netto liquide middelen
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Geldmiddelen en
kasequivalenten 58 67 126
Bankkredieten ( 20) ( 51) ( 15)
38 16 111
Vrij beschikbaar 14 ( 24) 86
Proportioneel
geconsolideerd 24 40 25
38 16 111
Netto financieringspositie
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Netto liquide middelen 38 16 111
Kortlopend deel
langlopende leningen ( 3) ( 1) ( 6)
Langlopende leningen ( 233) ( 160) ( 197)
( 198) ( 145) ( 92)
Segmentatie halfjaar 2010
Omzet
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
Infrastructuur 292 300 707
Bouw en Ontwikkeling 343 310 705
635 610 1 412
Overig 19 12 26
Onderlinge omzet (29) ( 21) ( 54)
625 601 1 384
EBIT
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
Infrastructuur 6 7 20
Bouw en Ontwikkeling 4 - 4
10 7 24
Niet toegerekend aan
segmenten ( 4) # ( 3) ( 7)
Onderlinge resultaten - - -
Resultaten geassocieerde
deelnemingen - - -
6 4 17
Marge
Halfjaar Halfjaar
2010 2009 2009
Infrastructuur 1.9% 2.3% 2.8%
Bouw en Ontwikkeling 1.2% 0.0% 0.5%
Totaal 1.0% 0.7% 1.2%
Nettoresultaat
Halfjaar Halfjaar
x EUR 1 miljoen 2010 2009 2009
EBIT 6 4 17
Financieringsbaten en -
lasten ( 4) ( 3) ( 9)
Resultaat voor belastingen 2 1 8
Belastingen - ( 1) ( 2)
Nettoresultaat 2 - 6
Orderportefeuille
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Infrastructuur 846 772 888
Bouw en Ontwikkeling 888 1 182 977
1 735 1 954 1 865
Overig / eliminatie ( 50) ( 44) ( 47)
1 684 1 910 1 818
Activa
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 14 juni 2009 31 december 2009
Infrastructuur 504 452 485
Bouw en Ontwikkeling 606 547 617
1 110 999 1 102
Niet toegerekend aan
segmenten 198 206 222
Geassocieerde deelnemingen 2 1 -
Eliminaties en niet
gealloceerde activa ( 273) ( 180) ( 290)
1 037 1 026 1 034
Toelichting behorende tot de halfjaarlijkse financiële rapportage
Belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving Ballast Nedam N.V. is gevestigd in Nederland te Nieuwegein. De halfjaarlijkse financiële rapportage van Ballast Nedam N.V. betreft de eerste zes perioden van het boekjaar 2010 van 1 januari 2010 tot en met 20 juni 2010 (2009: 1 januari tot en met 14 juni). Deze rapportage omvat Ballast Nedam N.V., hoofd van de groep en haar dochtermaatschappijen, tezamen te noemen Ballast Nedam en het belang van Ballast Nedam in geassocieerde deelnemingen en entiteiten waarover gezamenlijk de zeggenschap wordt uitgeoefend.
De geconsolideerde jaarrekening van Ballast Nedam N.V. over het boekjaar 2009 is te verkrijgen via http://www.ballast-nedam.nl.
Overeenstemmingsverklaring
De halfjaarlijkse financiële rapportage is opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standard IAS 34 "Interim Financial Reporting" zoals aanvaard binnen de Europese Unie (hierna: 'EU-IFRS'). Er is geen accountantscontrole toegepast. De halfjaarlijkse financiële rapportage bevat niet alle informatie vereist voor een volledige jaarrekening en dient te worden gelezen in samenhang met de geconsolideerde jaarrekening over het jaar 2009.
Deze halfjaarlijkse financiële rapportage is opgesteld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 15 juli 2010.
Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de halfjaarlijkse financiële rapportage
De bij de opstelling van de halfjaarlijkse financiële rapportage gehanteerde grondslagen zijn consistent met de grondslagen omschreven in de jaarrekening over het boekjaar 2009. Sinds 1 januari 2010 hebben hierin de onderstaande wijzigingen plaatsgevonden.
IFRS 3 Business Combinations (revised) en IAS 27 Consolidated and Separate Financial Statements (revised)
De IASB heeft een nieuwe standaard uitgebracht voor 'business combinations' (IFRS 3) en als gevolg daarvan ook enkele wijzigingen doorgevoerd in IAS 27. Vanaf 1 januari 2010 wordt voor de berekening van de goodwill bij een overname de overgedragen vergoeding verhoogd met de reële waarde van een al eerder gehouden aandelenbelang in de over te nemen partij. Ballast Nedam bepaalt per transactie of minderheidsbelangen aangehouden door derden worden opgenomen tegen reële waarde danwel tegen het evenredige deel van het verantwoorde bedrag van de identificeerbare netto-activa van de overgenomen partij per overnamedatum. Verder worden transactiekosten direct ten laste van het totaalresultaat gebracht. Tevens worden vanaf 1 januari 2010 verworven minderheidsbelangen verwerkt als transacties met aandeelhouders in hun hoedanigheid van aandeelhouders en wordt derhalve bij deze transacties geen goodwill opgenomen. Voorheen werd goodwill opgenomen voor het verschil tussen de boekwaarde van het belang en de verworven netto-activa. Conform de overgangsbepalingen van deze standaard is deze prospectief toegepast. Wanneer een substantiële transactie zou plaatsvinden, kan de implementatie van deze standaard een materiële impact hebben op de winst per aandeel.
IFRIC 15 Agreements for the Construction of Real Estate
IFRIC 15 geeft een nadere uitwerking aan IAS 11 'Construction contracts' en IAS 18 'Revenue'. Per contract wordt bepaald of het kwalificeert als onderhanden projecten in opdracht van derden, het verlenen van diensten of de verkoop van goederen. Woningbouwprojecten kwalificeren op basis van IFRIC 15 vaak niet als opdrachten in opdracht van derden ('construction contracts'), omdat over het ontwerp en de belangrijke specificaties van de woningen niet specifiek is onderhandeld met de koper. Ballast Nedam verwerkt de opbrengsten van de betreffende woningbouwprojecten volgens de bepalingen van IAS 18. Derhalve worden opbrengsten naar rato van voltooiing van de omzet en/of oplevering verantwoord, wanneer sprake is van continue overdracht van significante risico's en eigendom van het onderhandenwerk (continue levering). De implementatie van deze standaard heeft geen materiële impact gehad op de vergelijkende cijfers dan wel het eigen vermogen van Ballast Nedam.
Seizoenspatronen
Ballast Nedam kent een seizoenspatroon waarbij in het algemeen het merendeel van de productie wordt gerealiseerd in de tweede helft van het boekjaar.
Overname van dochtermaatschappijen
In de eerste helft van 2010 hebben geen materiële overnames plaatsgevonden.
Transacties met verbonden partijen
De aan Ballast Nedam verbonden partijen betreffen haar Raad van Bestuur, haar Raad van Commissarissen, haar dochtermaatschappijen, geassocieerde deelnemingen, joint ventures, Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam, alsmede bestuurders en leidinggevende functionarissen van deze partijen. De belangrijkste taak van Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam is het uitvoeren van de pensioenregeling voor de werknemers van Ballast Nedam. Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam maakt gebruik van diensten van werknemers van Ballast Nedam vennootschappen. De werkelijke kosten worden doorbelast. Ballast Nedam koopt van en verkoopt goederen en diensten aan verscheidene verbonden partijen waarin Ballast Nedam een belang van 50% of minder heeft. De transacties werden uitgevoerd op marktconforme voorwaarden, die vergelijkbaar zijn met die voor transacties met derden. Buiten de hieronder beschreven belangen en joint ventures zijn er geen materiële transacties met verbonden partijen geweest in de periode.
Belangen in joint ventures
Joint ventures, voornamelijk bestaande uit bouw- of ontwikkelcombinaties worden proportioneel geconsolideerd. Voor een overzicht van de belangrijkste joint ventures wordt verwezen naar het concernschema in de jaarrekening. Ballast Nedam heeft de volgende belangen in joint ventures in de geconsolideerde balans opgenomen.
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 31 december 2009
Vaste activa 151 116
Vlottende activa 149 181
Langlopende verplichtingen ( 158) ( 129)
Kortlopende verplichtingen ( 139) ( 161)
Saldo activa en verplichtingen 3 7
De proportioneel geconsolideerde omzet en de kostprijs van de omzet bedroegen ongeveer 29% (2009: 18%) van de totale omzet en kostprijs omzet.
De totale verplichtingen jegens derden van vennootschappen waarvoor Ballast Nedam hoofdelijk aansprakelijk is, zoals vennootschappen onder firma, bedragen, exclusief door deze vennootschappen afgegeven bankgaranties, per balansdatum EUR 926 miljoen (ultimo 2009 EUR 788 miljoen), waarvan het aandeel van Ballast Nedam van EUR 297 miljoen (ultimo 2009: EUR 290 miljoen) in de geconsolideerde balans is verwerkt.
Gesegmenteerde informatie
De prijzen voor transacties tussen segmenten worden op een zakelijke, objectieve grondslag bepaald. De resultaten, activa en verplichtingen worden conform de in de jaarrekening omschreven grondslagen bepaald.
Aansprakelijkheden
Garanties
Onder garanties zijn opgenomen de namens Ballast Nedam door financiële instellingen afgegeven bereidverklaringen en garanties in verband met uitvoering van projecten en voor ontvangen vooruitbetalingen.
x EUR 1 miljoen 20 juni 2010 31 december 2009
Garanties 271 275
Totaal 271 275
Schattingen en oordeelsvorming door de leiding
Bij het opstellen van de halfjaarlijkse financiële rapportage zijn door de leiding van Ballast Nedam schattingen en beoordelingen uitgevoerd die van invloed zijn op de bedragen die worden opgevoerd voor activa, passiva, omzet, kosten en de daarmee verband houdende toelichtingen.
Projectresultaten
Bij de waardering van onderhanden werken wordt gebruik gemaakt van prognose einde werk resultaten. De uiteindelijke uitkomst kan afwijken van de gemaakte prognose.
Verwerking van winstbelastingen
Bij de periodeafsluiting maakt Ballast Nedam een inschatting van de belastingpositie voor alle fiscale entiteiten. Hierbij worden schattingen gemaakt met betrekking tot de werkelijke op korte termijn te verrekenen belastinglasten en baten alsmede de tijdelijke verschillen tussen de fiscale balanspositie en de bedrijfseconomische balanspositie. Voor de fiscale compensabele verliezen en de uitgestelde belastingvordering uit hoofde van tijdelijke verschillen wordt per balansdatum bepaald of deze tot waardering kunnen worden gebracht. Ballast Nedam waardeert uitgestelde belastingvorderingen voor zover het waarschijnlijk is dat deze worden gerealiseerd. De benutting van de compensabele verliezen is afhankelijk van toekomstige belastbare winsten en mogelijkheden voor fiscale planning. Indien de werkelijke verwachte belastbare winsten afwijken van de schattingen en afhankelijk van de belastingstrategieën die Ballast Nedam in zou kunnen voeren, kan het voorkomen dat de tot waardering gebrachte uitgestelde belastingvorderingen niet worden gerealiseerd, wat effect kan hebben op de financiële positie en resultaten van Ballast Nedam.
Voorzieningen
Voorzieningen met betrekking tot feitelijke verplichtingen zijn afhankelijk van schattingen en beoordelingen of de criteria voor de verantwoording als verplichting zijn gerealiseerd inclusief de schatting van de omvang van de feitelijke verplichting. Feitelijke verplichtingen worden verantwoord indien het waarschijnlijk is dat een verplichting zal ontstaan en de omvang van deze verplichting redelijkerwijs kan worden geschat. Indien de werkelijke uitkomst afwijkt van onze aannames van de verwachte uitgaven, moeten de geschatte voorzieningen worden herzien en dit kan effect hebben op de financiële positie en resultaten van Ballast Nedam.
Gebeurtenissen na balansdatum
Na balansdatum heeft Ballast Nedam het belang van de minderheidsaandeelhouder in Kicking Horse Mountain Resort overgenomen. Deze transactie heeft een beperkte impact op het eigen vermogen en geen materiële impact op het totaalresultaat. Verder hebben zich na balansdatum geen noemenswaardige gebeurtenissen voorgedaan welke invloed hebben op deze halfjaarlijkse financiële rapportage.
Nieuwegein, 15 juli 2010
Raad van Bestuur,
T.A.C.M. Bruijninckx
R.L.M. Jacobs
R. Malizia
-------------------------------
Dit persbericht dient uitsluitend informatiedoeleinden. De in dit persbericht gegeven voorspellingen en verwachtingen worden verstrekt zonder enige vorm van garantie ten aanzien van toekomstige verwerkelijking daarvan. De in dit persbericht voorkomende toekomstgerichte verklaringen waaronder voornemens of verwachtingen zijn gebaseerd op huidige opvattingen en aannames en zijn onderhevig aan bekende en onbekende risico's, onzekerheden en overige factoren die zich veelal buiten de invloedssfeer van Ballast Nedam N.V. bevinden, tengevolge waarvan de daadwerkelijke resultaten of ontwikkelingen wezenlijk kunnen afwijken van de toekomstige resultaten of ontwikkelingen zoals die impliciet of expliciet zijn neergelegd in de op de toekomstgerichte verklaringen. Ballast Nedam N.V. aanvaardt geen enkele verplichting ten aanzien van het actualiseren of wijzigen van de toekomstgerichte verklaringen op grond van nieuwe informatie, toekomstige gebeurtenissen of om welke andere reden ook, behoudens voor zover vereist krachtens toepasselijke wet- en regelgeving of op gezag van een ter zake bevoegd regelgevend orgaan.
PRN NLD
WANT YOUR COMPANY'S NEWS FEATURED ON PRNEWSWIRE.COM?
Newsrooms &
Influencers
Digital Media
Outlets
Journalists
Opted In
Share this article